Γιατί ο χρυσός είναι ακριβός? Τον Αύγουστο του 2020 η τιμή του χρυσού έφτασε στο υψηλότερο ρεκόρ της ιστορίας της. Μια ουγγιά χρυσού άξιζε περισσότερα από 2.000 δολάρια. Αυτό το πολύτιμο μέταλλο έχει αναγνωριστεί και αγαπηθεί από την αυγή του χρόνου. Μα ποτέ άλλοτε ο χρυσός δεν ήταν τόσο πολύτιμος… Είναι φυσικό να αναρωτιέται κανείς: γιατί? Ποια είναι αυτή η ιδιαίτερη ιδιότητα που καθιστά τον χρυσό τόσο σημαντικό στοιχείο της παγκόσμιας οικονομίας? Μα ποτέ άλλοτε ο χρυσός δεν ήταν τόσο πολύτιμος… Είναι φυσικό να αναρωτιέται κανείς: γιατί? Ποια είναι αυτή η ιδιαίτερη ιδιότητα που καθιστά τον χρυσό τόσο σημαντικό στοιχείο της παγκόσμιας οικονομίας?Η αξία του εξαρτάται από μια κοινωνική συμφωνία που λέει ότι το χρήμα έχει αξία. Με αυτόν τον τρόπο, όλοι γνωρίζουν ότι τα χρήματα που λαμβάνουν ως πληρωμή μπορούν να ανταλλαγούν, για παράδειγμα, με ένα αυτοκίνητο ή μερικά τρόφιμα στο κατάστημα. Ο ιδιοκτήτης του καταστήματος θα χρησιμοποιήσει στη συνέχεια τα ίδια μετρητά για να γεμίσει τα ράφια του και να πληρώσει τους εργαζομένους του. Και αυτός ο κύκλος συνεχίζεται όσο διαιωνίζεται η αντίληψη ότι το χρήμα έχει αξία. Αν όλοι οι ιδιοκτήτες καταστημάτων σταματούσαν να πιστεύουν ότι τα χρήματα έχουν αξία, αν αποφάσιζαν ότι θα δέχονταν μόνο ψήγματα χρυσού ή bitcoin ως πληρωμή, το χρωματιστό χαρτί που έχουμε στο πορτοφόλι μας θα γινόταν άχρηστο σε ένα δευτερόλεπτο.
Γιατί ο χρυσός είναι ακριβός?
Ο χρυσός θεωρείται ένα από τα παλαιότερα παραδείγματα χρήματος στην ιστορία. Αυτή η μακρά παράδοση είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους ο χρυσός εξακολουθεί να είναι πολύ πολύτιμος σήμερα. Από την εποχή των πρώτων πολιτισμών, το μέταλλο αυτό ήταν εξαιρετικά περιζήτητο και πολύτιμο. Εν μέρει, αυτό οφείλεται στις μοναδικές του ιδιότητες. Ο σίδηρος, ο μόλυβδος, ο χαλκός και το αλουμίνιο διαβρώνονται με την πάροδο του χρόνου. Με άλλα λόγια, μετατρέπονται σε σκουριά. Αυτό τα καθιστά ακατάλληλα για να χρησιμοποιηθούν για νομίσματα που προορίζονται να έχουν σταθερή αξία. Τα πολύτιμα μέταλλα δεν επηρεάζονται ως επί το πλείστον από τις καιρικές συνθήκες. Ωστόσο, η πλατίνα και το παλλάδιο ήταν ανέκαθεν εξαιρετικά σπάνια, θα ήταν αδύνατο να βασιστεί μια ολόκληρη ακμάζουσα οικονομία στην αξία τους. Αυτό δεν συμβαίνει με τον χρυσό. Μπορεί να βρεθεί στη φύση σε ποσότητες αρκετά μεγάλες ώστε να φτιάξει τόσα νομίσματα όσα χρειαζόταν ένας πρώιμος πολιτισμός. Αλλά, ταυτόχρονα, ο χρυσός είναι αρκετά σπάνιος ώστε να καθιστά τη διαδικασία αυτή πολύπλοκη και αποκλειστική. Εκτός από τη χρήση του ως χρήμα, ο χρυσός έχει χρησιμοποιηθεί συχνά ως διακοσμητικό μέταλλο, χάρη στις ιδιότητές του. Επειδή είναι ανθεκτικός στις διάφορες καιρικές συνθήκες και επειδή μπορεί να διαμορφωθεί και να σχεδιαστεί εύκολα, ο χρυσός ήταν επίσης η πρώτη επιλογή για κοσμήματα, ενώ αργότερα χρησιμοποιήθηκε ακόμη και για βιομηχανικούς σκοπούς. Η «λατρεία» του χρυσού διαρκεί πάνω από πέντε χιλιάδες χρόνια. Κατά τη διάρκεια αυτής της μακράς περιόδου ο χρυσός έγινε σύμβολο αξίας και πολυτέλειας. Αλλά και μέσο αποθήκευσης αξίας. Υπάρχουν πολλές γνωστές συγκρίσεις της αξίας του χρυσού με την αξία του χρήματος. Για παράδειγμα, μια τέτοια σύγκριση αναφέρει ότι μια καλοφτιαγμένη τήβεννος στην αρχαία Ρώμη είχε την ίδια αξία με την ίδια ποσότητα χρυσού που θα έπρεπε να ξοδέψετε σήμερα για να αγοράσετε ένα κοστούμι κατά παραγγελία. Επίσης, ένα μέσο αυτοκίνητο που κατασκευάζεται από τη Ford σήμερα αποτιμάται, σε χρυσό, περίπου στην ίδια αξία που αποτιμούσε το μοντέλο Τ πριν από 110 χρόνια. Σε δολάρια ΗΠΑ, η τιμή του έχει αυξηθεί πάνω από εκατό φορές. Με άλλα λόγια, το δολάριο έχει χάσει περισσότερο από το 99% της αξίας του με την πάροδο των ετών, λόγω του πληθωρισμού. Ωστόσο, η αξία του χρυσού έχει παραμείνει η ίδια.
Μήπως ο χρυσός πρόκειται να γίνει ακόμη πιο ακριβός?
Μια άλλη ιδιαίτερη ιδιότητα του χρυσού είναι η ποικιλομορφία της χρήσης του. Περίπου το 50 τοις εκατό του χρυσού που αγοράζεται σε ένα έτος αγοράζεται ως επένδυση. Δηλαδή, αγοράζεται με τη μορφή κερμάτων και ράβδων για να χρησιμοποιηθεί ως «ασφαλές καταφύγιο» στην αγορά. Το υπόλοιπο 50 τοις εκατό κάνει για κοσμήματα και βιομηχανική χρήση. Έτσι, ακόμη και αν ο χρυσός σταματούσε να είναι μια δημοφιλής επένδυση ασφαλούς καταφυγίου, θα εξακολουθούσε να είναι περιζήτητος στην αγορά. Τέλος, η αξία ενός χρυσού νομίσματος ή ράβδου δεν μπορεί ποτέ να είναι μηδενική. Οι μετοχές και τα ομόλογα, ακόμη και τα κρυπτονομίσματα, μπορούν να γίνουν άχρηστα. Ο χρυσός δεν μπορεί. Δεν έχει μόνο την αξία χρήσης του, αλλά υπάρχει και το κόστος παραγωγής. Το κόστος εξόρυξης μιας ουγγιάς χρυσού είναι περίπου 1000 δολάρια. Εάν η τιμή του χρυσού πέσει κάτω από αυτό το όριο, η παραγωγή θα σταματήσει. Πράγμα που θα οδηγούσε σε έλλειψη χρυσού στην αγορά. Αυτό, με τη σειρά του, θα έκανε την τιμή του χρυσού να αυξηθεί. Αυτή είναι η σύντομη απάντηση στο γιατί ο χρυσός είναι ακριβός. Αλλά, ένα ακόμη πιο σημαντικό ερώτημα για τους επενδυτές είναι: θα γίνει ακόμη πιο ακριβός?Η Bank of America ισχυρίζεται ότι έχει την απάντηση. Και η απάντηση είναι: ναι. Σύμφωνα με τις προβλέψεις τους, μια ουγγιά χρυσού θα μπορούσε να αξίζει περισσότερα από 3.000 δολάρια μέχρι το τέλος του επόμενου έτους. Αυτό είναι 50 τοις εκατό περισσότερο από ό,τι αξίζει ο χρυσός σήμερα. Με άλλα λόγια, ο χρυσός έχει πλούσιο παρελθόν. Αλλά και ένα λαμπρό μέλλον.